Emmanuel Didion (Horeca Wallonie): "Onze bedrijven kunnen zich deze onzekerheid niet veroorloven"

Geconfronteerd met een regering die toegeeft dat ze niet goed voorbereid was bij de voorstelling van haar tax shift, stelt de voorzitter van de federatie Horeca Wallonie dat de 'btw-shock' even zorgwekkend is als "het gebrek aan structuur, duidelijkheid en dialoog".

© Emmanuel Didion.

"DDe verhoging van de btw naar 12% is een besluit zonder gebruiksaanwijzing". De felle parlementaire debatten over de begrotingsmaatregelen, waarna de regering toch het vertrouwen kreeg, bevestigden wat Emmanuel Didion had gevreesd: de btw-verhoging was al beslist, nog vóór de toepassingsregels in detail waren vastgelegd. De federale uitvoerende macht houdt zo een hele sector op een onaanvaardbare manier juridisch en economisch in het ongewisse.

"Grote onduidelijkheid voor de schoolcatering, rusthuizen en collectieve maaltijden, en totale onzekerheid voor hotels, afhaalrestaurants en leveringsdiensten", klaagde de manager van Martin's Agora hotel en voorzitter van de federatie Horeca Wallonie.

In een context die gekenmerkt wordt door inflatie, stijgende bedrijfskosten en aanhoudende instabiliteit over meerdere jaren, zou deze extra belasting perverse effecten kunnen hebben: een mechanische prijsstijging, een verlies aan concurrentievermogen, een verhoogd risico voor de werkgelegenheid en een grotere onduidelijkheid die nefast is voor de investeringen.

"En vooral wat bedrijven zich niet kunnen veroorloven: onzekerheid. De bezorgdheid gaat niet alleen over de belastingverhoging. Het gaat om het gebrek aan structuur. Het gebrek aan voorspelbaarheid", zegt Emmanuel Didion. De problematische voorbereiding van de politieke besluitvormers vertroebelt elke commerciële of logistieke planning, terwijl de spelers in de sector hun aanbod al moeten aanpassen aan een economische omgeving die onder druk staat.

De voorzitter van de federatie Horeca Wallonie roept op tot snelle en consistente communicatie vanuit de overheid: "Hoe kunnen bedrijven zich aanpassen als niemand weet hoe de maatregel daadwerkelijk zal worden toegepast?"

Hij vraagt om een duidelijk, gecoördineerd en afdwingbaar kader, in de overtuiging dat een fiscale maatregel maar effectief kan zijn als de implementatie ervan vooraf bekend is en technisch onder controle. De constructieve kritiek van Emmanuel Didion brengt een terugkerend probleem in het Belgische economische beleid naar voren: incoherentie, de kloof tussen besluitvorming en de vertaling ervan in operationele mechanismen.

"Beslissen is één ding. Een maatregel op een gestructureerde en realistische manier uitvoeren is nog iets anders", vertrouwt hij ons toe, slechts enkele maanden nadat hij duidelijk had uitgelegd dat de horeca geen privileges nodig had, maar een samenhangend kader.

Een minder gastvrij België?

Terwijl er onzekerheid heerst over de toepassing van de nieuwe belasting op takeaway en thuisbezorgde maaltijden, waarschuwt Emmanuel Didion ook voor "een risico dat België niet kan negeren": de btw-verhoging op logies. Ook hier zou een verdubbeling van het btw-tarief van 6% naar 12% een strategische fout zijn die het land doet ingaan tegen zijn Europese buren. "Frankrijk, Duitsland en Italië gebruiken lage belastingen als hefboom om toeristen aan te trekken", zegt de general manager van Martin's Agora.

De regering-De Wever bereidt zich dus voor om een tariefschok van naar schatting +5,7% toe te brengen aan een economisch weefsel waarvan de marges al zijn uitgehold en dat "voornamelijk bestaat uit kleine ondernemingen, lokaal sterk verankerde familiehotels en familiale kmo's". De studies hierover lijken duidelijk: in een markt waar prijsgevoeligheid een bepalende factor is, zal deze stijging klanten onvermijdelijk naar niet-professionele accommodatie zoals Airbnb of naar concurrerende bestemmingen duwen die competitiever blijken, wat een directe bedreiging vormt voor de vitaliteit van de lokale ecosystemen.

De gevolgen zullen niet beperkt blijven tot een daling van het aantal bezoekers, maar zullen een kettingreactie op gang brengen die nefast is voor de investeringen en de werkgelegenheid "Dit zijn geen geïsoleerde gevallen. Dit is een goed gedocumenteerde Europese trend. Andere landen hebben al soortgelijke gevolgen gekend. Zo is in Kroatië de vraag naar vrijetijdsactiviteiten twee keer zo snel gedaald als het Europese gemiddelde. In Portugal hebben de regio's in het binnenland meer dan 12% minder overnachtingen geregistreerd. Veel kleine hotels in Nederland hebben hun deuren gesloten of zijn gestopt met investeren na opeenvolgende belastingverhogingen", somt Emmanuel Didion op.

Prognoses op basis van Europese precedenten geven aan dat elk extra procentpunt aan btw een duidelijke rem zet op de investeringen en dus de inspanningen op het vlak van renovatie, digitalisering en duurzame transitie die van vitaal belang zijn voor de sector. Nog zorgwekkender is dat bij de kritieke drempel van +6 punten deze fiscale shock tussen 5.000 en 8.000 directe banen bedreigt", aldus de voorzitter van Horeca Wallonie. En hij besluit: "Deze btw-verhoging is niet zomaar een technische aanpassing, het is een strategische beslissing waarvan de effecten een blijvende impact zullen hebben op de werkgelegenheid, de investeringen en de economische vitaliteit van de Belgische gewesten.