Btw-verdubbeling op takeaway treft zowel klanten als bedrijven

Volgens de grote budgettaire lijnen die de federale overheid voor 2026 heeft bekendgemaakt zal de belasting op afhaalmaaltijden stijgen naar 12%. De federatie Horeca Wallonie vreest voor een verwoestende impact van de maatregel op een toch al kwetsbare sector.

Traiteurs, frituristen, broodjeszaken, thuislevering, toeristische accommodatie ... krijgen een gepeperde rekening. Deze activiteiten, die tot nu toe bescherming genoten door een verlaagd tarief van 6%, zullen nu hard getroffen worden door het nieuwe budgettaire kader waartoe de regering-De Wever heeft besloten en waardoor hun belasting op de toegevoegde waarde (btw) verdubbelt.

De bedoeling van de federale overheid is duidelijk: eenvoudigweg de belastinginkomsten verhogen. De uitvoerende macht onder leiding van de Vlaams-nationalist heeft de verschillende btw-tarieven in de horeca 'geharmoniseerd'. De regel wordt nu één tarief van 12% voor bijna alle diensten en producten, met uitzondering van alcoholische dranken (nog steeds belast aan 21%).

Maar achter deze boekhoudkundige logica van vereenvoudiging gaat een gemengde realiteit op het terrein schuil, waardoor we de facto winnaars en verliezers krijgen. Voor café-eigenaren klinkt het nieuws als een opluchting, omdat de toepassing van het 12%-tarief op niet-alcoholische dranken tegemoet komt aan een tien jaar oude eis. Voor de spelers in de restaurants met bediening aan tafel heerst het status quo.

Te duchten gevolgen zullen er vooral zijn voor de afhaalrestaurants en de toeristische hotels. Deze activiteiten, die tot nu toe beschermd waren door een verlaagd tarief van 6%, krijgen met een verdubbeling van de btw naar 12% de volle laag. "Deze verhoging van het verminderd tarief zal een aanzienlijke impact hebben op de betrokken bedrijven. Voor hen is de beslissing van de federale regering een schok van uitzonderlijke proporties," waarschuwt de federatie Horeca Wallonie.

Angst dat klanten afhaken

Volgens de beroepsorganisatie kan de zoektocht van de overheid naar nieuwe belastinginkomsten schadelijk zijn voor het voortbestaan van bedrijven. De meedogenloze gevolgen zijn duidelijk: een btw-verhoging leidt automatisch tot prijsdruk die de koopkracht van de gezinnen kan aantasten.

Zozeer zelfs dat de federatie Horeca Wallonie veranderingen vreest in het 'consumentengedrag': minder uitstappen, minder afhaalmaaltijden en een algemene daling van het aantal bezoekers. In een sector waar de marges zo al vaak krap zijn, kan deze dreiging voor de meest kwetsbare bedrijven nefast blijken en tal van jobs vernietigen

Sectoranalyses concluderen over het algemeen dat de winstmarges krimpen voor etablissementen die niet al hun kosten kunnen doorberekenen (regio's met veel concurrentie, prijsgevoelige klanten), terwijl beter gepositioneerde spelers, zoals de  'miljonairsrestaurants' een onevenredig deel van de winst pakken of de verliezen gemakkelijker weten te beperken.

Uit de economische literatuur blijkt ook dat restauranthouders bij de opeenvolgende verhogingen van de btw in de horeca hun prijzen veel sterker hebben opgetrokken dan nodig was om de gemaakte kosten te compenseren. Om nog maar te zwijgen van het feit dat een tijdelijke btw-verlaging, als deze vervolgens wordt teruggedraaid, uiteindelijk kan leiden tot een hoger prijsniveau dan voorheen, waardoor die schommelingen van de btw voor de horeca politiek en economisch een dure zaak worden.

We zullen zeker moeten wachten op alle details van deze nieuwe herzieningen en correcties van de belasting, om een beeld te krijgen van alle subtiliteiten rond de wettelijke kwalificaties van de levering van diensten, de kenmerken van de producten, de plaats van verbruik, de uitsplitsingsregels en de vrijstellingsregelingen.

Maar gezien de urgentie van de situatie vraagt Horeca Wallonie niet alleen om opheldering, maar ook om actie. In afwachting van een gedetailleerde analyse van de teksten eist de federatie een sectorale impactstudie en dringt ze aan op een gecoördineerde overgangsfase, wat volgens haar de enige manier is om de klap voor duizenden Waalse ondernemers te verzachten.