De grote namen verlaten de Bortiergalerij

De food market die de historische Bortiergalerij nieuw leven had moeten inblazen lijdt duidelijk aan bloedarmoede: van de acht horecazaken hebben er in minder dan een jaar tijd al drie hun deuren gesloten, en niet de minste. Falend concept of liggen de kaarten gewoon slecht?

© Bortier Gallery / Facebook

“De belangrijkste trekpleisters bij de lancering in november – sterrenchef Yves Mattagne, de bekende chef-kok César Lewandowski en de gerenommeerde slager Hendrik Dierendonck - zijn gestopt met hun activiteiten”, merkt de lokale nieuwssite Bruzz op. Betekent dit dat de in 2024 voorgestelde ‘Gourmet Gallery’ niet aan de verwachtingen voldoet?

Deze overdekte passage doorheen de gebouwen onder aan de Kunstberg dateert uit 1847. Ze is dus bijna net zo oud als België zelf en werd op laat verzoek van de Stad Brussel verbouwd door Thierry Goor en Pascal van Hamme, de bedenkers van de twee Brusselse food markets Wolf en Vos (nv Choux de Bruxelles). Ze trokken kleinschalige ambachtelijke voedingsbedrijfjes aan als buur voor de tweedehandsboekenwinkeltjes in deze galerie die van oudsher in het teken staat van het boek en het gedrukte woord.

Niet zonder tegenwind vanuit het gewestbestuur, maar ook van burgergroeperingen. Eind vorig jaar constateerde de inspectiedienst van urban.brussels (voorheen Brussel Stedenbouw en Erfgoed) een reeks inbreuken op de regelgeving, gaande van veranderingen van bestemming en gebruik van de ruimten tot niet-vergunde wijzigingen aan het uitzicht van het beschermde pand.

Een chaotische realisatie?

Inter-Environnement Bruxelles (IEB), een overkoepeling van buurtcomités die een klacht heeft ingediend, ziet er het bewijs in van “een kaping door de Stad Brussel gericht op het vullen van toeristenmagen”. Een foodcourt in een luxueuze omgeving, waar als in een decor nog wat boekenwinkeltjes overleven, en waar de horeca geenszins een achtergrondrol speelt”.

Het is vloeken in de erfgoedkerk, volgens de burgers die waken over het geheugen van de plek. Al bij al niet zo’n zaak als het niet zo in de kaart speelde van één sector, de horeca, die toch al oververtegenwoordigd is in het centrum, en dan met de actieve medeplichtigheid van de Grondregie, eigenaar van dit publiek domein, die er duidelijk het unieke karakter niet van inziet. ”

© Platform Pentagone / Facebook

Op 17 juli bracht de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (KCML) een ongunstig advies uit over de herinrichting van de Bortiergalerij. De commissie betreurt “het gebrek aan voorbereidende studies en het ontbreken voor erfgoed van dergelijk historisch belang van een aangepaste methodiek die voldoet aan een reeks principes, zoals interventies op basis van een grondige kennis van het goed en de staat ervan, identificeren van de erfgoedwaarde en meten van de impact van de geplande interventies".

Wel aanbod maar geen vraag?

Hendrik Dierendonck, die in het centrum al een succesvolle slagerij heeft in de Sint-Katelijnestraat, vertelde aan Bruzz dat het concept in zijn huidige vorm niet de gehoopte cliënteel aantrok. In plaats van een marktmodel had de slager liever een voedingshal (food hall) gezien, die het publiek uitnodigt om langs de open winkels te kuieren.

Hoewel we de uitbaters niet gesproken hebben over de redenen, lijken het leegstaande Indiase restaurant Naanry van sterrenchef Yves Mattagne en zijn zoon Sébastien en het restaurant Polpo, het culinaire experiment van televisiekok César Lewandowski, eenzelfde verhaal te vertellen.

“In de etalage hangt een bord waarop staat dat er binnenkort een nieuw concept wordt geopend”, aldus nog de journalist van Bruzz. Niet iedereen keert het concept dus de rug toe. De roedel van Thierry Goor en Pascal van Hamme laat het dus niet zomaar afweten. De twee geïnteresseerden hebben zich wel nog niet gemeld. In een unieke omgeving als deze kan hun bedrijfsmodel nog op belangstelling rekenen, omdat restaurantuitbaters en winkeliers vrijgesteld zijn van huur, in ruil voor een commissie op hun omzet.

In afwachting van de volgende episode in dit ‘histhoreca’-feuilleton, loopt een regularisatieprocedure en blijft de ‘originele versie’ van de Bortiergalerij vanuit Brussel en daarbuiten bezoekers aantrekken ...