De Big Mac, een luxeproduct? De prijs is in 25 jaar … ruim verdubbeld

Tussen 2000 en vandaag is de gemiddelde prijs van de beroemdste hamburger met 121% gestegen. Maken de stijgende kosten van het levensonderhoud de Big Mac geleidelijk tot een luxeproduct? Dat valt nog af te wachten

Photo : McDonald’s

Dat McDonald's een goed adres blijft voor miljoenen consumenten over de hele wereld, is niet zozeer vanwege de kwaliteit van de hamburgers dan wel vanwege de belofte van een gemakkelijke, betaalbare maaltijd voor het hele gezin. Veeleer dan een kwestie van merk gaat het om een soort van erfgoed, dat zwaar om dragen kan worden in tijden van inflatoire turbulentie. Opdat je goede redenen zou behouden voor een bezoek aan de fastfoodketen met de gouden bogen, moet de toegankelijkheid ervan dus gegarandeerd blijven.

Maar tussen 2000 en vandaag is de gemiddelde prijs van een hamburger van McDonald's in de eurozone met 121% gestegen. Vijfentwintig jaar geleden kostte een Big Mac 2,56 euro, tegenover 2,24 dollar in de Verenigde Staten. Volgens de Big Mac Index van The Economist bedraagt de gemiddelde prijs van een Big Mac vandaag 5,67 euro of 5,79 dollar. Deze 'burgernomics' werden eind jaren 1980 in het leven geroepen om de theorie van de koopkrachtpariteit en de berekening van wisselkoersen beter verteerbaar te maken.

De Big Mac kostte $ 0,45 toen hij in 1967 op de markt kwam. Een prijs die van meet af aan onderwerp van discussie was. Michael James ‘Jim’ Delligatti, een toegewijde franchisenemer, moest er twee lange jaren op aandringen dat het moederbedrijf een hamburger met twee schijven rundgehakt zou aanbieden in plaats van één.

De Big Mac werd geleidelijk geïntroduceerd, om te beginnen in de twaalf zaken die Delligatti beheerde. Het management vreesde toen dat de verkoop zou lijden onder de prijs, het dubbele van een traditioneel broodje. Maar de Big Mac werd zo'n succes dat in 1968, een jaar later, elk restaurant op de Amerikaanse markt hem al op zijn menu had.

Een kwestie van kosten

In de bijna acht decennia sinds de gebroeders McDonald hun eerste adres in San Bernardino openden, stond de prijs vaak ter discussie. Slechte ervaringen die in een opwelling worden gedeeld, zetten de sociale netwerken regelmatig in vuur en vlam. Zozeer zelfs dat de keten zich als beursgenoteerd franchisingbedrijf verplicht zag om het stilzwijgen over zijn prijsbeleid te doorbreken.

"Het frustreert en verontrust mij en veel franchisenemers, om te horen dat een Big Mac voor 18 dollar wordt verkocht, al is het nog maar in één van de ruim 13.700 restaurants in de Verenigde Staten. Nog zorgwekkender is het dat mensen gaan geloven dat dit de regel is in plaats van de uitzondering", betreurde de voorzitter van McDonald's USA in 2024

Gezien de ‘massa onjuiste informatie’ wilde het bedrijf met de grote M de puntjes op de i zetten. Daarvoor werd een speciale factchecking opgezet waaruit bleek dat de prijsstijging voor zowel friet als hamburgers de stijging van de operationele kosten in restaurants volgde. De inflatie heeft immers een impact op lonen, voedingsmiddelen, verpakking en de toeleveringsketen.

In Amerika, net als in België, hebben de franchisenemers die de meeste restaurants bezitten en uitbaten nogal wat vrijheid bij het bepalen van de prijzen van hun menu's. Logisch dat ze stijgende kosten doorrekenen aan de consument om hun winstmarges op peil te houden.

Om deze schijnbare stijging van de prijzen van de Big Mac, een economische barometer op zich, objectief te bekijken moet ze dus afgezet worden tegen de inflatie van de consumentenprijzen over dezelfde periode. Het is moeilijk om in één enkel precies cijfer de ‘wereldwijde inflatie’ te vatten. Die is immers geen geconsolideerde statistiek, maar de optelsom van de uiteenlopende percentages van veel landen. Schattingen gebaseerd op historische trends en waargenomen schommelingen leveren een cijfer op van om en nabij de 120%.

Daarbij valt het nog te bezien of de voortdurende prijsstijgingen de trek van minder gefortuneerde consumenten in de iconische hamburger zullen doen afnemen.