De Belgische horeca: positief nieuws na enkele woelige jaren

INSIGHT OF THE WEEK - De Belgische horeca is sterker uit de bijzonder turbulente cyclus 2019-2023 gekomen.

© Industry Analysis, Gondola Foodservice.

Ondanks de pandemie, de inflatie en een reeks structurele omwentelingen, laat de sector nu betere economische indicatoren optekenen dan vóór de crisis. Waarnemers die zo’n prestatie de vorige jaren nog onwaarschijnlijk noemden kunnen ze nu alleen maar toejuichen.

Tussen 2019 en 2023 zou de omzet in de sector stijgen van 7,6 naar 9,3 miljard euro, wat neerkomt op een gemiddelde jaarlijkse groei van 5%. Ook de operationele marge verbeterde, van 4,0 naar 5,5% en de toegevoegde waarde steeg van 311 naar 517 miljoen euro. Dit drieluik van groei, omzet en rendement en waardecreatie wijst duidelijk op een echte opleving voor de sector als geheel.

De context waarin die dynamiek zich aftekent is uiteraard sterk inflatoir. In 2023 zag bijna een derde van de Belgische werknemers zijn loon met 11% geïndexeerd, een niveau dat sinds de jaren 1970 niet meer was voorgekomen (bron: FOD Werkgelegenheid). De stijgende kosten werden gedeeltelijk doorberekend in de prijzen, waardoor de omzetcijfers in de horeca automatisch stegen.

Maar inflatie alleen kan de opleving niet verklaren. Vooral de stijging van de operationele marges is uitstekend nieuws. In een doorgaans als ongunstig omschreven context, met hoge kosten, personeelstekort en logistieke druk, wist de Belgische restaurantuitbater van de crisis te profiteren om de activiteiten te stroomlijnen en de bedrijfsmodellen te moderniseren.

Los van de financiële indicatoren heeft het horecalandschap tussen 2019 en 2023 ingrijpende veranderingen ondergaan. Enerzijds werden de exploitanten professioneler, ze optimaliseerden hun openingstijden, vereenvoudigden hun menu's en beheren hun middelen beter. Aan de andere kant heeft de opkomst van de bezorgplatforms de distributiekanalen ingrijpend veranderd.

Volgens Gondola Foodservice is het aantal bestellingen via Deliveroo, Uber Eats of Takeaway in België tussen 2019 en 2023 meer dan verdubbeld. Dat kanaal, een paar jaar geleden nog volstrekt marginaal, vormt nu een belangrijke extra inkomstenbron, vooral in de steden.

Toegegeven, we moeten hier nuanceren: het zijn sectorgemiddelden en de realiteit verschilt sterk van etablissement tot etablissement. Maar de trend is duidelijk: collectief wist de sector zich goed te herstellen. De marges blijven echter onder de internationale normen. Volgens McKinsey genereren restaurants een operationele marge tussen 7% en 22%.

De Belgische horeca heeft concrete lessen getrokken uit de crisis en is begonnen met een structurele modernisering. Omzet, rentabiliteit en aanpassingsvermogen laten zien dat de sector niet langer in overlevingsmodus verkeert, maar een nieuwe cyclus van gecontroleerde groei is ingegaan. De vraag is nu of deze nog fragiele heropleving bestand zal zijn tegen de volgende conjuncturele shock. En vooral: hoe kun je uit de beste voorbeelden op de markt inspiratie putten en er je voordeel mee doen?

Deze bevinding kadert in een bredere analyse die te vinden is in een whitepaper van Gondola Foodservice, die begin juni exclusief beschikbaar is voor onze leden. ✉️Contacteer Amaury Marescaux om je exemplaar te ontvangen.