“Een tafel voor één persoon”: alleen dineren staat haaks op de Europese traditie

Er tekent zich een culturele kloof af in onze Europese eetcultuur die nieuwe restaurantervaringen met zich meebrengt. Hoewel samen aan tafel gaan een belangrijke traditie blijft, wint op het oude continent een nieuwe gewoonte almaar meer terrein: alleen eten.

© Rodrigo Rodrigues / Unsplash.

“Alleen eten is ongezond”, schreef Immanuel Kant in zijn ‘Pragmatische antropologie’, een van zijn laatste werken (1798). Op zijn minst “voor een filosoof”, voegde hij er nog aan toe. Maar de tijden veranderen. Lange tijd werd alleen eten een vreemd trekje gevonden, maar nu lijkt de gewoonte duidelijk in de lift te zitten. Maatschappelijke veranderingen, het ritme van de stad en nieuwe vormen van werken monden uit in andere levensstijlen, waarbinnen alleen eten een standaard optie geworden is.

Terwijl de uitgaven voor solomaaltijden tussen 2010 en 2019 al een boom van 153% hadden laten zien, zijn de individuele bezoeken nu goed voor 15,6% van de bezoeken aan restaurants met bediening, vergeleken met amper 9,4% in 2016, aldus het  marktgegevensplatform Circana. Anders gezegd, één op de 6 restaurantrekeningen betreft een tafeltje voor één.

Het bedrijf wijst erop dat deze veranderingen plaatsvinden tegen de achtergrond van een Europese ‘eat-out reset’ en een revival in de sector: de uitgaven bereiken recordniveaus (+10% tussen juni 2019 en juni 2025), maar op de vijf belangrijkste markten (Duits, Brits, Frans, Italiaans en Spaans) blijft het aantal bezoekers lager dan vóór covid (-10%).

Moeten we daardoor onze modellen heroverwegen?

De ‘tafel voor één’ is een snelle ontwikkeling die niet alleen nieuwe gewoonten genereert, maar ook een impact heeft op waar Europeanen dineren. Dit is zowel een culturele als commerciële realiteit, mogelijk gemaakt door hybride werken, de opkomst van 'digital-first' cafés en veranderingen in stedelijk gedrag.

Circana vermeldt ook het Verenigd Koninkrijk dat deze nieuwe rituelen op een nogal bijzondere manier illustreert: 54% van de Britse volwassenen werkt gedeeltelijk van thuis uit (een record), waardoor de klassieke doordeweekse lunches met collega’s plaatsmaken voor snelle pauzes, vaak alleen.  In stadscentra zijn gehaaste werknemers op zoek naar snelheid: voor tussen de vergaderingen door een doos sushi, een salade of een andere optie om mee te nemen.

Als reactie hierop heroverwegen restauranthouders en andere horeca-exploitanten hun ruimtes, passen ze hun menu's aan en moderniseren ze hun bestelsystemen om beter tegemoet te komen aan de alleenstaande eter. Maar samenkomen voor een goede maaltijd is nog geen verleden tijd. Integendeel.

Een onverzadigbaar verlangen om te delen?

Gedeelde maaltijden bij sociale gelegenheden zitten op hun beurt in de lift. Langzaam maar zeker. Volgens Circana waren ze in de 12 maanden tot juni 2025 goed voor 31% van alle restaurantbezoeken, tegenover 29,8% in 2021. In het zuiden van Europa blijven tapasavonden en maaltijden met de familie tal van klanten verleiden.

“Uit eten gaan wordt een almaar persoonlijkere ervaring.” Jochen Pinsker, Circana’s consultant voor de foodservicesector in Europa, vat het als volgt samen: “Voor de ene gaat het om het delen van sociale momenten, voor de andere om de vrijheid van een sololunch”. “Of het nu gaat om tapas met vrienden in Madrid, sushi in een café in Berlijn of een alcoholvrije cocktail in Londen, consumenten stemmen hun culinaire ervaring af op hun levensstijl, en niet andersom. ”

Hoe zit het in België? Een recent onderzoek door Gondola Foodservice en Buffl uit 2025 bevestigt deze emotionele link: 73,3% van de Belgen zoekt in de horeca in de eerste plaats gezelligheid en aangename sociale contacten.

Tussen bewust alleen zijn en een verlangen naar gezelligheid verkent Europa dus gewoon nieuwe manieren van uit eten gaan, in gezelschap of met zichzelf.